Yazımızda saç dökülmesi neden olur, dökülme nasıl önlenir ve saç dökülmesine fayda sağladığı ispatlanmış detaylar incelenecektir. Başlamadan önce bir noktaya değinelim: saç dökülmesi; kişiler ve topluluklar arasındaki farklıları gösterebilir, genetik özellikleri veya beslenme şekillerini referans alarak vücutta birtakım eksikliklerden kaynaklanabilir. Bununla beraber mevsimsel olarak da meydana çıkabilir. Peki, saç dökülmesi neden olur? Saç dökülmesi nasıl önlenebilir ve tedavi edilebilir?
Bilinenin ya da düşünülenin aksine, saç dökülmesi sorunu yalnızca erkeklerde ya da kadınlarda görülmez. İki cinsiyet için de bir sağlık sorunudur. Önemsenmediğinde, uzun bir zaman diliminde yavaşça geliştiğinde sonucu ciddi boyutlara ulaşabilmektedir. Belirttiğimiz gibi, sanılanın aksine, erkeklerde olduğu kadar kadınların da büyük sorunlarından biridir saç kaybı. Detayları ile incelemeye başlayalım.
Saç Dökülmesi Nedir?
Saç dökülmesi hem kadınların hem de erkeklerin ortak sorunudur, demiştik. Bu sorunun tıbbı adı ise Androgenetik Alopesi’dir. Saçta seyrelmeler görülür, saç çizgisinin geriye gittiği gözlemlenir. Erkekler için genellikle kafanın ön hat boyunda bulunan saçların kaybedildiği görülür. Erkek kökenli kellik olarak nitelenebilecek bu tür, saçın orta ve ön bölümünde yaşanan kaybı anlatmaktadır. Kadınlar da ise süreç daha farklı işleyerek, dökülme saçın her bölgesinden yaşanabilmektedir.
Saç dökülmesi doğal bir süreçtir. Doğal bir süreç olmasını sağlıklı saçlara sahip birinin dahi günde 50 ila 100 adet saç telini kaybetmesine bağlıyoruz. Yani sağlıklı saçların hiç dökülmeyeceği gibi bir algı söz konusu değildir. Bu noktada asıl sorun ortaya çıkar ki, o da sağlıksız saçlara sahip olan bir bireyin sağlıklı saçlara sahip birine nazaran günde daha fazla sayıda saç teli kaybetmesidir. Saç dökülmesinin bir sorun olarak görülmesi için bu durumun gerçekleşmesi gerekir.
Saç Dökülmesi Neden Olur?
Saç dökülmesi neden olur sorusunun basit ve bir kerede belirtilebilecek bir sebebi bulunmaz. Stres – depresyon, doğum, kemoterapi, genetik etkenler, deri sorunları, düzensiz ve yanlış beslenme alışkanlıkları, vitamin – mineral eksiklikleri, hormonal sıkıntılar, ilaç kullanımı, dökülmeye neden olabilecek iç hastalıklar, kozmetik etmenler bir nefeste sayılabilecek saç dökülmesi sebepleri arasında yer alırlar.
Kozmetik etmenleri biraz daha açmakta fayda var. Kullanılan jöle, saç spreyi gibi ürünler saçların zaman içinde incelmesine, köklerin havasız kalması sebebiyle zamanla güçsüzleşmesine neden olmaktadır. Bu ürünleri tercih etmemekte ve doğal bazı ürünleri kullanmakta fayda bulunmaktadır.
Yukarıda bir kerede saydığımız nedenler arasından dilerseniz en önemli gördüklerimizi biraz açıklayalım.
Kullanılan İlaçlar
Saç dökülmesine neden olan kan sulandırıcılar; artrit, gut, kalp ve damar hastalıkları, yüksek tansiyon hastalıkları gibi önemli hastalıkların ilaçları saçların dökülmesinde bir etken neden olarak gösterilebilir. İlaçlar yan etkileri olduğu kestirilebilen tıbbi ürünlerdir. Bunların farkında olunmalıdır. Doğum kontrol sürecinde kullanılan bir kısım ilaçların da alınması kesildiğinde saç dökülmesi görülebilmektedir.
Aşırı ve Bir Anda Kilo Kaybetmek
Saç dökülmesi neden olur, saç dökülmesi sebepleri nelerdir gibi sorular için fazla akla gelmeyen cevaplardan biri de kilo kaybıdır. Nedeni ise kilo kaybında telofen effluvium olarak isimlendirilen doğal evrede saç oranının ve dökülme süresinin uzamasıdır. Aşırı ve bir anda kilo kaybedilmesi sonucunda 3 ila 5 ay arasında bu saç kayıpları devam edebilir ve ardından durabilir.
Kemoterapi
Kanser tedavisi için kullanılan ilaçların da kellik nedeni olduğunu bilirsiniz. Bunun en önemli nedeni ise hızlı şekilde bölünen kanser hücrelerinin yok edilmesi için uygulanan ilaçların hızla bölünen saç hücrelerini de yok etmesidir. Kemoterapi tedavisi ardından saçların yeniden çıkmaya başladığı gözlemlenecektir.
Genetik Etkenler
Saç dökülmesi neden olur sorusu için en fazla tercih edilen cevaptır. Elbette halk arasında bu böyledir. Yazımızın başlarında androgenetik alopesi kavramından yani erkek tipi kellikten bahsetmiştik. Adrojenik veya androgenetik alopesi kavramı da kadınlar için kullanılan kadın tipi kellik kavramını ifade eder. Ailedeki kadınlarda zaman içinde kellik görülmüş ve söz konusu yeni nesil kadının da buna yatkınlığı olabilir. Aynı durumu erkekler için de belirtebiliriz. Ancak kadınlar için genetik etkenlerin daha fazla ortada olduğunu belirtelim.
Beslenme Sorunları
Yoğun iş hayatı, trafik ve modern yaşamın gerekleri, modern beslenme yöntemleri saçlarınızı zamanla sizden koparabilir. Özellikle bu maddede fast food tarzı beslenmenin, hormon içeren gıdaların ya da öğün planıyla beslenmemenin saçlarınızı kaybetmede sebep olarak karşınıza çıktığını görebilirsiniz. Üstelik sağlıklı beslenme konusu oldukça önemlidir. Sadece saç sağlığı ve bakımı noktasında değil, sağlıklı bir yaşam için de fevkalade önemlidir.
Vitamin – Mineral Eksikliği
Saç dökülmesine neden olan sorunlardan bir tanesi de beslenme sorunu olmasa dahi saç için gerekli olan vitamin ve minerallerin kanda sağlanamaması durumudur. B12, D vitaminleri, çinko, demir, biotin ve folik asit gibi önemli vitamin ve minerallerin kandaki oranları düşükse, saçlar yeterince beslenemeyecek ve doğal sonuç olarak dökülecektir. Bir uzmana başvurarak ölçümlerin yapılması ve takviyeler ile saç dökülmesi geriletilebilir.
Çeşitli Hastalıklar
Zaman içinde ortaya çıkan saç kayıplarından değil, aniden ortaya çıkan saç kayıplarından bahsederken çeşitli hastalıklar örnek olarak sunulabilir. Anemi, tiroit, diyabet gibi hastalıklar ani saç kayıplarına sebebiyet verebilir. Polikistik over sendromunun ve kanser türevlerinin de tedavileri esnasında dökülmeler görülebileceğini belirtmiştik.
Saç Dökülmesine Ne İyi Gelir?
Saç dökülmesine neyin iyi geleceği de saç dökülmesi neden olur sorusu gibi tek bir cevapla giderilebilecek bir merak değil. Oldukça çeşitli yöntemler ve tavsiyeler dermatoloji uzmanları tarafından açıklanıyor. Kellik ile mücadelede ilaç tedavisinden tutun da doğal yöntemlere kadar çok skala bulunuyor. Biz yine tıbbi açıdan ele almaya çalışalım durumu. Saç dökülmesine ne iyi gelir sorusunun cevabı için saç dökülmesinin nedenini ve dökülme tipini belirlemek gerekiyor. Bu noktada da bir dermatoloji uzmanına görünerek ondan tavsiye almanızı öneriyoruz.
Sebepleri düşündüğümüzde, beslenme alışkanlıklarınız değiştirerek bile saç dökülmesi sorununu hayatınızdan çıkarabilirsiniz. Vitamin ve mineral eksikliğini beslenme alışkanlıklarınızı düzenleyerek giderebilirsiniz. Yine sağlıklı beslenme gerçekleştirmeniz durumunda demir, çinko, biyotin gibi vitamin ve mineralleri alabilir ve saçlarınızı koruyabilirsiniz. Bu noktada 2 – 3 günde bir ph 5.5 değerinde bir şampuan kullanarak saçlarınızı yıkamanızda fayda bulunuyor. Doğal yollardan saç dökülmesini durdurmak için ilgili yazımızı okuyabilirsiniz.
Saç Dökülmesine İyi Gelen Besinler
Saç dökülmesine iyi gelen besinler vitamin, demir ve mineral açısından doymuş besinler olarak karşımıza çıkarlar. Portakal, greyfurt, çilek gibi C vitamini içeren meyveler, ıspanak roka gibi yeşil yapraklı sebzeler demir açısından zengindirler. Başta balık olmak üzere tüketilecek deniz ürünleri de saçların ve deri sağlığının garantörleridir. Bunlarla birlikte ceviz ve fındık gibi kuruyemişleri tüketmek yüksek besin değerleri içerdiği için özellikle deri sağlığına fayda sağlayacaktır. Yoğurt, fasulye, havuç, sarımsak ve soğan tüketerek de saçlarınızın sağlığını koruyabilirsiniz. Aynı zamanda tavuk, hindi gibi hayvanların etleri de protein kaynağı olduklarından sıkça tüketilebilir.
Saç Dökülmesine İyi Gelen Yağlar
Saçınızda bulunan fazla yağı alarak yağlanmayı önleyen çay ağacı yağı, saç derisini nemlendirir, eğer egzama ve mantar gibi rahatsızlıklarınız bulunuyorsa, bu hastalıkların ciltteki etkilerini azaltır. Lavanta yağı ise saç uzamasında ve saç çıkmasında kullanılan geleneksel bir otun yağıdır. Ancak belirtelim ki bilimsel hiçbir veri bu iddiayı desteklememektedir. Zeytinyağı da saç kürü için kullanılan bir yağdır. Aşırı kuruluğa ve zayıflayan saç köklerini besler. Ayrıca saçlara doğal bir görünüm de kazandırır.
Bilimsel Veriler Işığında Saç Dökülmesini Engellemek
Geçmişte uygulanan pek çok yöntemin bugün uygulandığı görülüyor. Dermatologların dahi bazı eski yöntemleri önerdiği biliniyor. Ancak kulaktan dolma bilgilerle saç sağlığınızı riske atmak yerine, bir dermatoloji uzmanına danıştıktan ve kan değerlerinizde bulunan anormal değer verileri üzerine ve yine dermatoloğunuz tarafından önerilen yöntemlerle saçlarınızı korumalısınız.
Saç Dökülmesinde Kaçınılması Gereken Yiyecekler
Saç dökülmesine neden olabilecek ve saç büyümesini azaltabilecek yiyecekler.
- Doymuş ve Trans yağ
Et, kümes hayvanları ve kızarmış yiyecekler gibi yiyecekler yüksek oranda doymuş yağ içerir. Margarin, peynir ve tereyağı gibi gıdalar yüksek miktarda trans yağ içerir. Bu gıdalar, arterlerinizde ve saç derinizdeki küçük damarlarda kolesterol birikmesine neden olarak, foliküllerdeki hücreler de dahil olmak üzere vücudunuzdaki hücrelere daha az oksijen verilmesine neden olur. - Aspartam ve Monosodyum Glutamat
Monosodyum Glutamat içeren besinler kilo alımına, iştah artışına ve ayrıca saç dökülmesi gibi çeşitli sağlık sorunlarına neden olan kimyasallar içerir.
Aspartam kilo aldıran, açlığı artıran ve migren ve zayıf kan dolaşımı gibi tıbbi sorunlara neden olan toksik kimyasallar içerir. - Sigara İçmek
Sigara içmek saç derisine giden kan akışını azaltabilir, atardamarlarda sertleşmeye neden olabilir, kan akışını sınırlayabilir ve saç dökülmesini daha da kötüleştirebilir. - Yapay Renklendiriciler
Yapay renklendiriciler, vücudun doğal dengesine zarar veren kimyasal bileşikler içerir.
Kaçınılması gereken belirli yiyecekler arasında renkli içecekler, renkli şekerler, sakızlı ve çiğnenebilir şekerler ve birçok renkli tahıl yer alır. - Koruyucular
Bunlar potansiyel olarak karaciğer ve böbrekler için toksiktir, saç dökülmesine neden olur ve saç büyümesini engeller. - Gıda Ambalajları
Polivinil klorür bilinen bir kanserojendir ve genellikle plastik gıda ambalajı olarak kullanılır. Saç dökülmesine neden olan böbrek ve karaciğere zarar veren yüksek miktarda toksiktir. - Tuz
Çok fazla tuz yemek, sıvı tutulmasına ve kan basıncının yükselmesine neden olabilir, bu da saç dökülmesi sonucunda kafa derinizdeki hücreler de dahil olmak üzere vücut hücrelerine daha az oksijen verilmesine neden olur.
Saç Dökülmesine Hangi Doktor Bakar?
Bir çok kişi saçlarının aşırı dökülmesine maruz kaldığı halde saç dökülmesine hangi doktor bakar? bilmemektedir. Doğru doktor doğru tedaviyi de birlikte getirir bu yüzden hangi dal doktoruna gidilmeli bilinmeli ve ona göre hareket edilmelidir.
Saç dökülmesine hangi doktor bakar? Bunun kesin cevabı Dermatoloji bölümü doktorları Dermatologlardır.
Dermatolog’un uygun gördüğü araştırmalar kan testleri, saçın dökülen kısmının gerekirse biyopsisi alınarak neticeye kavuşturur. Eğer ki herhangi bir yönlendirme icap ederse doktorunuz sizi bu konuda aydınlatacaktır. Eğer saç dökülmesinin kaynağı deriyle ilgiliyse ilgili tedaviye başlatacaktır.
Saç dökülmesi sorunuyla karşı karşıya kaldıysanız dökülme problemi daha aşırı hale gelmeden bir an önce en yakın hastaneden Dermatoloji bölümüne randevu alırsanız sorunu bir an önce çözüme ulaştırabilecek yolu bulmuş olursunuz.
Şikayetlerinizi tam olarak doktorunuza anlattıktan sonra uygun görülen tedavi biçimi uygun olacak şekilde, doğru zamanda ve gerçekten işinin uzmanı olan kişiler tarafından uygulanırsa sorun ortadan kalkacaktır.
