Bu yazımızda doğum sonrası depresyonu üzerinde duracağız.
Kadınlar hayatları boyunca hormonal aktiviteleri sebebiyle duygu durum değişiklikleri yaşamaktadır. Bu süreçlerden olan gebelik ve doğum sonrası lohusalık dönemleri de kendi özelinde farklı psikolojik rahatsızlıklarında görüldüğü dönemlerdir. Peki, doğum sonrası depresyonu nedir ve ne gibi belirtiler görülmektedir?
Doğum Sonrası Depresyonu Nedir?
Doğum depresyonu (postpartum depresyon) adından da anlaşılacağı üzere kadınlarda doğumu takip eden süreçte görülen ruhsal bozukluklarının genel adıdır. Depresyon olarak adlandırılmasına rağmen pek çok psikolojik rahatsızlık bu süreçte görülebilmektedir. Görülen diğer rahatsızlıklar obsesif kompülsif bozukluk, anksiyete bozukluğu, duygu durum bozuklukları olarak bildirilmiştir. Ancak genel olarak görülen depresyon hali bu durumun adlandırılmasında etkili olmuştur.
Doğum Sonrası Depresyon Belirtileri Nelerdir?
Doğum sonrası süreçte görülen ruhsal bunalım belirtileri kişiden kişiye göre farklılık göstermektedir. Bu süreçte kişi yaşadığı yoğun emosyonel atmosferden etkilenmektedir. Bu durum kadının ruhsal açıdan etkilenmesi hatta travmatik belirtiler görmesine neden olabilmektedir. Ancak genel görünüm itibariyle doğum nedeniyle görülen belirtiler normal kişilerde saptanan belirtilere benzerlik göstermektedir. Yalnızca bu süreçte etkilenen kişiler veya aile bireyleri daha farklı olarak bildirilmiştir.
Doğum sonrasında yaşanan depresyon belirtileri aileye ilgisizlik, çocuk bakımından uzaklaşma, cinsel birliktelikten kaçınma, çeşitli ev ihtiyaçlarının giderilmemesi şeklinde gösterilmektedir. Bu belirtiler doğum sonrası yaklaşık 4. Haftadan 16. Haftaya kadar sürebilmektedir.
Belirtilerin daha erken sonlanması veya daha uzun sürmesi, kadının çevresi ile olan ilişkilerine bağlı olarak kabul edilmektedir. Türkiye coğrafyasına özgü kültürel faktörler açısından ele alındığında kadınların bu süreçte korunması ve ilgilenilmesi, ruhsal bozuklukların çok hafif atlatılmasına imkan sağlamaktadır.
Doğum Yapmak Depresyona Neden Olur Mu?
Doğum sonrası kadınların daha naif bir sürece girdikleri kabul edilmektedir. Ancak doğum yapmanın birincil olarak kadınlar üzerinde depresyon belirtisi ortaya koyduğu açık bir şekilde görülmemiştir. Dolaylı olarak ele alındığında ise hassaslaşan kadın, çevresel etmenler ile daha yakından ilişkili hale gelmektedir. Aslında bir kişinin depresif bozukluklar yaşaması ne kadar normal ise doğum yapan bir kadının da bu süreçleri yaşaması o kadar normaldir. Yine de kadınların daha hassas bir süreçte daha kolay etkilendikleri kabul edildiğinden, doğum sonrası yaşanan duygusal etkileşimler dolaylı olarak doğum ile ilişkilendirilebilir. Fakat kesin olarak doğum ile depresyon arasında ilişki kurulması beklenmemektedir. Yine de kadınların bu süreçte korunması ve duygusal açıdan tatmin edilmeleri gerekir.
Doğum Sonrası Depresyon Tedavisi Nasıl Yapılır?
Doğum sonrasında yaşanan ruhsal bunalım klinik açıdan tanı aldığında uygulanacak tedavinin tercihi hekim ve hasta özelinde belirlenmektedir. Bu süreçte kendisinde belirti olduğunu düşünen kişilerin doktor tavsiyesini dikkate almaları şiddetle önerilmektedir. Doğum sonrasındaki süreç kadınların genel olarak normale döndükleri, vücutlarının kendisini yenilediği bir süreçtir. O yüzden eksiksiz bir dinlenme dönemi yaşanmalıdır.
Tedavi uygulamasında gerek görülmediği sürece medikal tedavi veya psikolog görüşmesi önerilmemektedir. Genel olarak amaçlanan kadının çevresi ile olan ilişkisini iyileştirmeye yöneliktir. Bu noktada doktorların telkinleri ve kişisel çaba ile süreç atlatılabilir. Ancak olumsuzlukların yoğun olması veya çeşitli kayıpların yaşanması tedavinin daha ileri safhalara götürülmesini gerektirebilir.
